Ilona Łęcka
  • Home
  • News
  • Teksty
    • Książki
    • Podróże
    • Góry
    • Wydarzenia
    • Eseje
    • Sztuka
    • Wywiady
    • Zapiski z podróży
  • Współpraca
  • O mnie
  • Kontakt
31 lipca 2012 Autor: Ilona Łęcka

“Bumerang” Andrzeja Machnika

“Bumerang” Andrzeja Machnika
31 lipca 2012 Autor: Ilona Łęcka

Bumerang. Krótka historia burdelandzkiego gigalaizmu Andrzeja Machnika jest próbą satyrycznego ujęcia historii polskiego himalaizmu w okresie, gdy święcił on największe triumfy, to jest, zaokrąglając, w latach 80. ubiegłego stulecia.

Opowieść otwiera krótka, lecz sugestywna intrada, barwnie malująca ostatnie przygotowania do wyprawy na ośmiotysięcznik. Jest to niestety najlepsza część powiastki, gdyż autor bardzo prędko wystrzela się z oryginalnych koncepcji artystycznych, a lancet jego humoru stopniowo zmienia się w tępy młot zjadliwej krytyki o oskarżycielskim i deprecjonującym charakterze.

Chwiejna i niekonsekwentna kompozycja dzieli książkę na trzy nierówne części. Pierwsza, obejmująca z grubsza rozdziały: pierwszy do dwunastego, opisuje genezę złotej ery himalaizmu i związane z nią kwestie organizacyjne, finansowe i instytucjonalne, które w gruncie rzeczy bazują na pełnych antagonizmów układach międzyludzkich.

W części drugiej, to jest w rozdziałach: trzynasty do siedemnastego, kompozycja gwałtownie się zmienia w szczegółowy opis wypraw na największe góry świata. Towarzyszące im wypadki nieuchronnie kierują opowieść ku kompilacji ponurych nekrologów (rozdziały osiemnasty – dwudziesty drugi), by w części końcowej przeobrazić się w zjadliwe podsumowanie losów tych himalaistów, którzy mimo ambicji nie osiągnęli większych lub nawet żadnych sukcesów i popadli w obłęd, monomanię czy alkoholizm, albo też stali się biznesmenami, odżegnując się całkowicie od cech przypisywanych im przez afirmatywną tradycję literacką prozy taternickiej.

Średnio udanym zabiegiem artystycznym, poprawnie wpisującym się w konwencję satyry, jest zastosowanie kryptonimów wobec postaci czy miejsc. Autor wprowadza je, być może będąc świadomym kontrowersji, jakie mógł wzbudzić swą publikacją. W większości zabawne i odnoszące się do prawdziwych nazwisk opisywanych postaci bądź ich pseudonimów, poprzez powiązania z prawdziwymi wydarzeniami są całkowicie czytelne dla osób związanych ze środowiskiem górołazów. Tym niemniej, stanowią nieprzekraczalną barierę dla czytelników spoza środowiska. Można rzecz jasna pokusić się o stworzenie słowniczka “terminów giga lajskich”, jednak wydaje się to bezcelowe; przez wzgląd na niewielką wartość artystyczną książka ma nikłe szanse na szerszą dystrybucję.

Pomimo licznych uchybień w warstwie narracyjnej czy nawet językowej, książka wykazuje – w sposób niebezpośredni – pewną biegłość pióra i niewątpliwą kulturę literacką autora. Rzetelnie, acz spokojnie przemyślana i zmieniona, ma szansę zaistnieć na polu literatury górskiej. W swej obecnej formie wypada ją jednak zaliczyć w poczet książek mało komu potrzebnych.

Share this:

  • Click to share on Facebook (Opens in new window)
  • Click to share on Twitter (Opens in new window)
  • More
  • Click to print (Opens in new window)
  • Click to share on LinkedIn (Opens in new window)
  • Click to share on Reddit (Opens in new window)
  • Click to share on Tumblr (Opens in new window)
  • Click to share on Pinterest (Opens in new window)
  • Click to share on Pocket (Opens in new window)
  • Click to share on Telegram (Opens in new window)
  • Click to share on WhatsApp (Opens in new window)
  • Click to share on Skype (Opens in new window)
  • Click to email this to a friend (Opens in new window)
Poprzedni artykułWadowice - tu liczy się czas!Następny artykuł Sens opowieści błąka się niczym sama autorka… - recenzja książki “Wędrówki pirenejskie”

Leave a Reply Cancel reply

Znajdź tekst

Ostatnie posty

Freeganizm – ekologia czy fanaberia?2 września 2020
Zamknięta przestrzeń obłędu – o filmie „Stoję za Tobą” w reżyserii Jakuba Mateusza Borunia31 sierpnia 2020
Wyprawy w mikroskali, czyli „Premie górskie najwyższej kategorii” Jakuba Kornhausera3 sierpnia 2020

Kategorie

  • Eseje
  • Góry
  • Książki
  • Podróże
  • Sztuka
  • Wydarzenia
  • Wywiady
  • Zapiski z podróży

Tagi

Agata Rejowska Andrzej Mecherzyński-Wiktor Bernadette McDonald Bogumił Słama Denis Urubko ekologia Filip Babicz Grenlandia Kolosy Krakowski Festiwal Górski Krzysztof Wielicki Kuba Marcin Tomaszewski Michał Woroch Needcompany Piotr Trybalski Przegląd Filmów Górskich w Wadowicach Rafał Fronia Recenzja oniryczna Robert Macfarlane Spotkania z Filmem Górskim styl życia Tomek Mackiewicz Wspinaczka solowa Wspinaczka sportowa

Najnowsze teksty

Freeganizm – ekologia czy fanaberia?2 września 2020
Zamknięta przestrzeń obłędu – o filmie „Stoję za Tobą” w reżyserii Jakuba Mateusza Borunia31 sierpnia 2020

Kategorie

  • Eseje
  • Góry
  • Książki
  • Podróże
  • Sztuka
  • Wydarzenia
  • Wywiady
  • Zapiski z podróży

Bądźmy w kontakcie

+48 790 718 300
ilonalecka@gmail.comilonalecka.pl
© Ilona Łęcka 2019, Webmaster: Łukasz Mucha

loading Cancel
Post was not sent - check your email addresses!
Email check failed, please try again
Sorry, your blog cannot share posts by email.